Jongeren hebben het moeilijk. Gek hè?
Er is de laatste dagen veel te doen over het SER rapport dat verschenen is, waarbij duidelijk wordt aangegeven hoe lastig jongeren het hebben op dit moment. Ze ervaren keuzestress, hebben minder kans op een vaste baan, moeten geld lenen, en ga zo nog maar even door. Op LinkedIn heb ik hier een artikel over geschreven op basis van mijn eigen ervaringen in het onderzoek dat ik doe. Je kan het artikel HIER vinden.
Mocht je geen LinkedIn hebben, dan is hieronder de tekst ook te vinden:
Het afgelopen weekend stonden de kranten vol met berichten over jongeren en hoe moeilijk zij het hebben, nadat de Sociaal-Economische Raad en negen jongerenorganisaties de alarmbellen deden rinkelen hierover. Dit is zo enorm herkenbaar. In alle jaren dat ik al onderzoek doe naar jongeren en hun overstap van studie naar werk, zie ik - zowel in mijn eigen colleges als bij andere instituten waar ik uitgenodigd word - steeds vaker hoe overweldigend het kan zijn om je voor te bereiden op de start van je loopbaan. Waar ik me vooral enorm zorgen over maak is het citaat van Eppo Bruins: "... waarin zelfs excellent nog niet goed genoeg is". Waar gaan we heen als excellent niet meer goed genoeg is...?!
En weet je wat het ergste is? Het is nog hartstikke begrijpelijk ook. Vaak lees ik stukken over milennials die het zichzelf zo moeilijk maken door extreem hoge verwachtingen van zichzelf en door de sociale druk die social media op hen plaatst. Dat is ten dele ook waar: ik hoor ook vaak verhalen waarin de (schijnbare) tegenstrijdigheden duidelijk naar voren komen: ik wil beslissingsbevoegdheid, maar ook begeleiding; ik wil status, maar ook betekenisvol werk; ik wil zekerheid, maar ook flexibiliteit. Dat zorgt voor ingewikkelde situaties die een deel van de huidige toename aan stress en burnout onder jongeren kunnen verklaren. Dus ja, we kunnen zeker heel veel winst bereiken door jongeren hier goed op voor te bereiden, zich bewust te maken van de uitdagingen die op hen staan te wachten en op zoek te gaan naar wat voor hen de beste keuze kan zijn.
Maar vergeten we dan niet dat er ook vanuit onze maatschappij steeds meer van hen verwacht wordt? Het leenstelsel en de flexibilisering van de arbeidsmarkt zijn twee hele belangrijke factoren denk ik, vooral de combinatie van die twee: vroeg schulden opbouwen, maar geen zekerheid hebben om die af te kunnen lossen. En er is meer. Dit jaar deed bijna 50% van de middelbare scholieren eindexamen in havo of vwo. Dat betekent dat we steeds meer toegroeien naar een arbeidsmarkt waarbij de helft van de werkende bevolking een diploma in het hoger onderwijs heeft afgerond. In Finland is dit al het geval. Waar voorheen een diploma van het hbo of wo een onderscheiding op zichzelf was, ben je nu dus steeds meer “een van de velen” met zo’n diploma. Dat leidt er vervolgens toe dat bedrijven ook steeds meer eisen gaan stellen aan nieuwe mensen: ze kijken steeds minder naar diploma’s en juist steeds meer naar cum laude onderscheidingen, naar stages, naar bestuursjaren, naar internationale ervaring, naar relevante werkervaring. Oh ja en dan moet je dus ook nog over excellente soft skills (of: 21st century skills) beschikken, want dat is waar het nu steeds meer heen gaat bij werving en selectieprocedures. Dat ís me nogal wat om allemaal te moeten bereiken en beheersen voordat je gaat afstuderen! Dan is het ineens een stuk minder gek dat we zoveel jongeren tegen de spreekwoordelijke muur aan zien lopen, want die rat race naar steeds maar meer excellentie is echt niet gezond denk ik.
Zullen we dan nu eens met z’n ALLEN gaan kijken naar goede oplossingen? Niet ieder vanuit zijn eigen kokertje, maar vanuit verschillende disciplines zoeken naar manieren die werken om deze situatie te verbeteren. Dat kunnen de jongeren niet alleen, dat kunnen de bedrijven niet alleen, dat kunnen de onderwijsinstellingen niet alleen, dat kan de wetenschap niet alleen en dat kan de politiek ook niet alleen. Laten we dus gebruik maken van al die unieke perspectieven en zoeken naar écht effectieve maatregelen. En, zoals de titel van het artikel terecht zegt: laten we inderdaad meer MET jongeren praten. Ik kan uit ervaring zeggen dat dit ongelooflijk boeiend en verrijkend is (ondanks dat ik me tegenwoordig wel eens een beetje oud voel als ik het doe 😉).
https://www.nrc.nl/nieuws/2019/08/30/meer-praten-met-jongeren-voordat-je-over-hen-praat-a3971769